1.Keder, elem.

2.Matem, yas. (bk.) acı.

1.Kapalının zıddı, açık kapı, ev, sandık.

2.Kapalı olmayan, mânisiz: Açık yol.

3.Geniş, vâsî: Açık meydan, deniz.

4.Örtüsüz, çıplak: Başı, kollan açık.

5.Seyrek, aralıklı: Açık adımlar, açık kaş.

6.Bulutsuz, berrak: Açık hava.Aşikâr, vazıh: Açık söz, ibare.Gönül açıcı, ferah verici: Açık bir yer.Koyu olmayan, beyaza çalan: Açık mavi, pembe.Perdesiz, iffet hususunda laubali: Filan kadın açıktır, açık meşrepli.Sahipsiz, boş, münhal: Açık memuriyet.Mahfuz olmayan, istihkâmsız: Açık liman, kasaba.Bozuk, ihtilâflı: Filanla aramız açıktır.İsim yeri boş olan: Açık bono, poliçe.Aşikâr sarâhaten: Açık söylemek. 16. Sesle: Açık okumak. Açık ağız: Bönlük, şaşkınlık. Açık el: Cömertlik, sahavet. Eli açık: Cömert, sehavetli. Alnı açık: Serbest, pervasız. Açık saçık: Adâb dışı giyinme, söz. Açık kapı: Misafirseverlik: Açıkgöz: Uyanık, becerikli. Gözü açık gitmek: Arzusuna kavuşamayıp hasret İçinde ölmek.

1.Bir şeyin geniş tarafı: Deniz açığı: Engin açıklarda, enginde.

2.Bir şeyin dış tarafı, hariç: Açıktan adam alınmaz.

3.Memuriyetsizlik, mâzuliyet: İşten çıkarılma, açığa çıkmak.

4.Vazife ve memuriyeti olmayıp muvakkaten işsiz bulunan subay veya memur: Açıkta kalmış.

5.Açık renk: Açığa boyamak.

6.Hesap muvazenesinde noksan: Bütçe açığı, açığı çıktı. Açıktan, açıktan açığa — Zahiren, alenen, Aşikâre. Açığa vurmak = Meydana çıkarmak. Açıklar livası = Boş gezen.

Vadeli işlem piyasalarında alınmış ve henüz kapatılmamış pozisyonara denir.

1.Meydana çıkarmak, izhar ve ilân etmek.

2.Açıktan ve Aşikâre söylemek veya yapmak.

1.Elemli, kederli, feci: Acıklı hikâye.

2.Matemli, yaslı: Kadıncağız acıklıdır.

1.Aralık, mesafe: İki ağaç arasındaki açıklık.

2.Ferahlık, nezaret: Gönül açıktan hoşlanır.

3.Meydan, yapı ve saireden boş arsa: Evin önünde bir açıklık vardır.

4.Havanın bulutsuz ve berrak olması: Bugünkü havanın açıklığı.

5.İffet hususunda laubalilik: Bu kadının açıklığı malumdur.

1.Açlık duymak, aç olmak: Çok acıktım, karnım acıktı.

2.Çok arzu etmek.

1.Emek çekmeden: Açıktan iş sahibi oldu.

2.Uzaktan.

3.İlâve olarak: Maaşından başka açıktan da para kazanır. Açıktan açığa: Gizli tarafı kalmamacasına: Adam açıktan açığa para istedi.

1.Aç komak, açlığa düşürmek.

2.Açlık vermek, iştiha açmak.

ruh b. sapaklık

Hastalık niteliğinde olmamakla birlikte, normalden belirgin durumda sapma gösterme durumu.

1.Göz kapağının ucunda çıkan kabarcık.

2.Tüfek namlusu üzerinde nişan almaya mahsus kabarma. Arpacık soğanı = Soğanın küçük tanelisi.

Tedavi için gerekli malzeme : Sarımsak

Hazırlanışı : 1 diş sarımsak, iyice dövülür. Arpacığın üstüne sürülür. 20 dakika sonra, ılık su ile yıkanır.

1.Oyluk kemiğinin başı. Ar. tüffâhe.

2.Çıkıntılı kemik: Yanak, çene elmacığı.

1.Elma İle yapılmış.

2.Elma ağacı çok (yer).

1. biçimci,

2.bürokrat

1. Alışılmış kural, tutum, davranış veya belli biçimin dışına çıkmayan.

2.Devletle ilgili işlerin yürütülmesinde, kırtasiye işlerini öne sürerek işlemleri zorlaştıran.

fel. biçimcilik

Özü, içeriği yeterince önemsemeden yalnız biçim üzerinde duran, biçime ağırlık veren görüş.

Hisse senetleri halka arz edilmiş olan veya halka arz edilmiş sayılan anonim ortaklıklardır.

Halka açık hisselerin nominal değerleri toplamının, tüm hisselerin toplam nominal değerlerine oranını ifade eder.

1.Humması olan, ateşli. 2.Sürekli, hareketli ve sıkı.

1.Bir yana çarpılmış, çarpık.

2.Pek de akıllı olmayan, delişmen, savruk: Kaçıktır, söylediğini bilmez.

1.Alfabenin sonunda boş kalan bir haneyi doldurmak için konulan uydurma bir şekil.

2.Karmakarışık, kötü ve okunması zor yazı.

İşte rakibine karşı daima üstün gelen bu genlere hakim (dominant) gen adı verilir. İnsanlarda koyu renk göz geni hakim gendir. Yukarıda bahsi geçen çocuğun gözleri kahverengi olacaktır. Mavi göz rengi gibi mücadeleyi kaybeden gene de saklı (recessive) gen denilmektedir.

Anne ve babadaki her iki gen de hakim gen ise sonuç aynı olacaktır. Saklı gen bu mücadelede ancak her iki tarafın geni de saklı gen ise galip çıkabilir. Uzun boy ve kısa boy genlerinde hakim olan uzun boydur. Örneğin babada iki uzun boy geni (U/U), annede ise iki kısa boy geni (k/k) varsa, her çocukta mutlaka bir uzun ve bir kısa boy geni (U/k) olacak ve uzun boy hakim gen olduğundan her çocuk uzun boylu olacaktır.

Bu çocuklar (U/k) gen yapılı biri ile evlenirlerse, çocukların her birinde muhtemelen (U/U, U/k, k/U, k/k) gen yapısı oluşacak yani üç çocuk uzun boylu olurken bir tanesi kısa boylu kalacaktır. İnsanlarda kahverengi göz rengi, görme yeteneği ve saçlılık hakim genler iken mavi göz, renk körlüğü ve kellik saklı genlerdir.

Saklı gen çocuğun DNA sarmalında kalıp, onun çocuklarına da geçebilir. Babası mavi, annesi kahverengi gözlü çocuk kahverengi olur ama mavi renk göz geni saklı olarak durur. Kendisi ile aynı genetik yapıda biri ile evlenirse yukarıdaki uzun boy-kısa boy örneğinde olduğu gibi anne ve baba kahverengi gözlü olamlarına rağmen çocuklardan biri mavi gözlü olabilir.

Bu durum Mendel kurallarına uygun olup mavi gözlü çocukları olan kahverengi gözlü anne ve babaların paniğe kapılmalarına ve ortada başka bir neden aramalarına gerek yoktur.

1.Küçük kurbağa, kurbağa yavrusu.

2.(tıp) Dil altında çıkan şiş. Pencere kurbağacığı = Çerçeveyi tutup kaldırmaya mahsus demir veya pirinçten gömme yuva.

1.Mal ve servete ait: Mâlî iktidarı yoktur; ahvâl-i mâliyyesi pek bozuktur.

2.Devletin gelir ve giderlerinin idaresine, maliyeye ait; maliye bakanlığı. Sene-i mâliyye = MAlî yıl ki, martta başlar.

Konum: Batı Afrika’da, Cezayir’in güneybatısında yer alır.

Coğrafi konumu: 17 00 Kuzey enlemi, 4 00 Batı boylamı.

Haritadaki konumu: Afrika.

Yüzölçümü: 1.24 milyon km².

Sınırları: toplam: 7,243 km.

sınır komşuları: Cezayir 1,376 km, Burkina Faso 1,000 km, Gine 858 km, Fildişi Sahili 532 km, Moritanya 2,237 km, Nijer 821 km, Senegal 419 km.

Sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili).

İklimi: Subtropikalden çöl iklimine değişiklik gösterir.

Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Senegal Nehri 23 m.

en yüksek noktası: Hombori Tondo 1,155 m.

Doğal kaynakları: Altın, fosfat, kaolin, tuz, kireçtaşı, uranyum, hidro enerji.

Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %2.

daimi ekinler: %0.

Otlaklar: %25.

Ormanlık arazi: %6.

Diğer: %67 (1993 verileri).

Sulanan arazi: 780 km² (1993 verileri).

Doğal afetler: Harmattan rüzgarları, tekrarlanan kuraklıklar.

Coğrafi Not: kara ile çevrili.

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 11,008,518 (Temmuz 2001 verileri).

Nüfus artış oranı: %2.97 (2001 verileri).

Mülteci oranı: -0.36 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini).

Bebek ölüm oranı: 121.44 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini).

Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 47.02 yıl.

Erkeklerde: 45.84 yıl.

Kadınlarda: 48.24 yıl (2001 verileri).

Ortalama çocuk sayısı: 6.81 çocuk/1 kadın (2001 tahmini).

HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %2.03 (1999 verileri).

HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 100,000 (1999 verileri).

HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 9,900 (1999 verileri).

Ulus: Malili.

Nüfusun etnik dağılımı: Mande %50 (Bambara, Malinke, Soninke), Peul %17, Voltaic %12, Songhai %6, Tuareg ve Moor %10, diğer %5.

Din: Müslüman %90, yerel inançlar %9, Hıristiyan %1.

Diller: Fransızca (resmi), Bambara %80, bazı Afrika lehçeleri.

Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler.

Toplam nüfusta: %31.

erkekler: %39.4.

kadınlar: %23.1 (1995 verileri).

Yönetimi

Ülke adı: Resmi tam adı: Mali Cumhuriyeti.

kısa şekli : Mali.

Yerel tam adı: Republique de Mali.

yerel kısa şekli: Mali.

Eski adı: Fransız Sudanı ve Sudan Cumhuriyeti.

Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet.

Başkent: Bamako.

İdari bölümler: 8 bölge; Gao, Kayes, Kidal, Koulikoro, Mopti, Segou, Sikasso, Tombouctou.

Bağımsızlık günü: 22 Eylül 1960 (Fransa’dan).

Milli bayram: Bağımsızlık günü, 22 Eylül (1960).

Anayasa: 12 Ocak 1992.

Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: ACCT, ACP (Afrika - Karayip - Pasifik Ülkeleri), AfDB (Afrika Kalkınma Bankası), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), ECA (Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Komisyonu), ECOWAS (Batı Afrika Ekonomik Topluluğu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), FZ, G-77, IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IDB (İslam Kalkınma Ban

Ulusal Pazar’da işlem gören ve sadece mali sektörde yer alan şirketlerin hisse senetlerinin fiyatlarındaki değişmeler dikkate alınarak hesaplanan hisse senetleri piyasası endeksidir.

Tasarruf fazlası olan ekonomik birimlerle tasarruf açığı (fon ihtiyacı) olan ekonomik birimler arasında fon akımlarını düzenleyen kurumlar, akımı sağlayan araç ve gereçler ile bunları düzenleyen hukuki ve idari kurallardan oluşan yapıya mali piyasa (finans kesimi) denir. Bu piyasalar kısa vadeli fon akımlarını kapsayan Para Piyasası (Money Market); orta ve uzun vadeli fon akımlarından oluşan Sermaye Piyasası (Capital Market); Döviz Piyasası (Foreign Exchange Market) ve Altın Piyasası (Gold Market) şeklinde gruplandırılabilir.

1.Karasevda, merak, melankoli. 2.(Fars. hulyâ’dan galat) Kuruntu: Birtakım mâlihulyâlara dalmış.

1.Sahip, efendi: Bir kölenin mâliki; kitabın, mülkün mâliki. Mâliki yevmi’d-dîn = Kıyâmet gününün sahibi olan Allah.

2.Sahip olan, tasarruf ve idare eden: Kendine mâlik değildir; ben daha o çiftliğe mâlik olamadım. Bu kelime ile Fransızca «avoir» fiilini tercüme etmek Adettir ve bu tesirle yersiz şekilde kullanılır: Üç oğla mâlikim, iyi bir doktora mâlik olamadık... gibi.

1.İslâm’ın dört Sünnî mezhebinden biri. 2.Bu mezhebi benimsemiş kimse.

1.Mâlik ve sahip olma, tasarruf: Bu ormana mâlikiyyet iddiasındadır.

2.Tasarruf hakkı.

1.Maliye mütehassısı.

2.Devletin maliye teşkilâtında çalışan kimse.

1.Roma şehrinde doğan veya yaşayan.

2.Roma imparatorluğu ahalisinden olan.

1.Dağılmış, serpilmiş, dağınık.

2.Düzgün olmayan, perişan. Açık saçık = Elbisesinden her tarafı görünen (kadın) (veya) müstehcen sözler konuşma.

Konum: Orta Asya’da, Çin’in batısında yer alır.

Coğrafi konumu: 39 00 Kuzey enlemi, 71 00 Doğu boylamı.

Haritadaki konumu: Orta Asya.

Yüzölçümü: 143,100 km².

Sınırları: toplam: 3,651 km.

sınır komşuları: Afganistan 1,206 km, Çin 414 km, Kırgızistan 870 km, Özbekistan 1,161 km.

Sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili).

İklimi: İç kısımlarda kıtasal, Pamir dağlarında yarı çöl ve kutupsal iklim görülür.

Arazi yapısı: Pamir ve Alay dağları yer şekillerini oluşturur; Fergana Vadisi kuzeyde, Kofarnihon ve Vakhsh vadileri güneybatıda yer alırlar.

Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Syrdariya 300 m.

en yüksek noktası: Ismail Samani Zirvesi 7,495 m.

Doğal kaynakları: Hidro enerji, petrol, uranyum, cıva, kömür, kurşun, çinko, antimon, tungsten, gümüş, altın.

Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %6.

daimi ekinler: %0.

Otlaklar: %25.

Ormanlık arazi: %4.

Diğer: %65 (1993 verileri).

Sulanan arazi: 6,390 km² (1993 verileri).

Coğrafi Not: Kara ile çevrili.

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 6,578,681 (Temmuz 2001 verileri).

Nüfus artış oranı: %2.12 (2001 verileri).

Mülteci oranı: -3.49 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini).

Bebek ölüm oranı: 116.09 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini).

Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 64.18 yıl.

Erkeklerde: 61.09 yıl.

Kadınlarda: 67.42 yıl (2001 verileri).

Ortalama çocuk sayısı: 4.29 çocuk/1 kadın (2001 tahmini).

HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.01 den az (1999 verileri).

HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 100 den az (1999 verileri).

HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 100 den az (1999 verileri).

Ulus: Tacik.

Nüfusun etnik dağılımı: Tacik %64.9, Özbek %25, Rus %3.5, diğer %6.6.

Din: Sünni Müslüman %80, Sii Müslüman %5.

Diller: Tacikce (resmi), Rusça.

Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler.

Toplam nüfusta: %98.

erkekler: %99.

kadınlar: %97 (1989 verileri).

Yönetimi

Ülke adı: Resmi tam adı: Tacikistan Cumhuriyeti.

kısa şekli : Tacikistan.

Yerel tam adı: Jumhurii Tojikiston.

Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet.

Başkent: Duşanbe.

Bağımsızlık günü: 9 Eylül 1991 (Sovyetler Birliğinden).

Milli bayram: Bağımsızlık günü, 9 Eylül (1991).

Anayasa: 6 Kasım 1994.

Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: AsDB (Asya Kalkınma Bankası), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CIS (Bağımsız Devletlerin Topluluğu), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), ECO (Ekonomik İşbirliği Örgütü), ESCAP (Asya ve Pasifikler Ekonomik ve Sosyal Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IDB (İslam Kalkınma Bankası), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasy

1.Yaması olan, yama vurulmuş.

2.Yüzünde büyücek bir lekesi olan, yüzü lekeli.

Siyah renkli kumaşlar ışığın hepsini tuttuklarından, beyaz kumaşlara göre tenimizi 5 derece daha sıcak tutarlar. Peki öyleyse Sina çöllerindeki bedeviler niçin siyah renkte giysi giymeyi tercih ediyorlar? Çünkü siyah renkli giysi, kumaş ile tenin arasındaki havayı ısıtıyor ama aynı anda bir havalandırma mekanizmasının da çalışmasını sağlıyor. Bu ısınan havanın yerini alan hava bedevilerin serinlik hissi duymalarını sağlıyor.

Siyah giysiler güneşin tüm ışınlarını tenimize geçirirler ama beraberlerinde enfraruj ışınlarını da. Bu nedenle çok güneşli bir günde açık renk giymek kesinlikle faydalıdır. Kapalı bir yerde ise enfraruj ışınları nüfuz edemeyeceği için siyah rengin ısıyı daha fazla iletmesi avantaj yaratabilir. Belki de dışa beyaz, içe siyah giymek, giysi, ten ve hava arasındaki ısı alışverişi için en ideal kombinasyondur. Tabii kışın da tam tersi.

Kışın üst üste giyinmenin asıl faydası iki giysi arasında hava tabakası oluşmasıdır. Bilindiği gibi hava iyi bir izolatördür. Yani ısı iletkenliği iyi değildir. Bu şekilde güneşin ışığı tutulduğu gibi vücuttan da ısı kaybı olmaz. Yani kışın iki kat giyinildiğinde dıştakinin siyah, içteki giysinin ise beyaz renk olması gerçekten faydalıdır.

Siyah renkli kumaşlar ışığın hepsini tuttuklarından, beyaz kumaşlara göre tenimizi 5 derece daha sıcak tutarlar. Peki öyleyse Sina çöllerindeki bedeviler niçin siyah renkte giysi giymeyi tercih ediyorlar? Çünkü siyah renkli giysi, kumaş ile tenin arasındaki havayı ısıtıyor ama aynı anda bir havalandırma mekanizmasının da çalışmasını sağlıyor. Bu ısınan havanın yerini alan hava bedevilerin serinlik hissi duymalarını sağlıyor.

Siyah giysiler güneşin tüm ışınlarını tenimize geçirirler ama beraberlerinde enfraruj ışınlarını da. Bu nedenle çok güneşli bir günde açık renk giymek kesinlikle faydalıdır. Kapalı bir yerde ise enfraruj ışınları nüfuz edemeyeceği için siyah rengin ısıyı daha fazla iletmesi avantaj yaratabilir. Belki de dışa beyaz, içe siyah giymek, giysi, ten ve hava arasındaki ısı alışverişi için en ideal kombinasyondur. Tabii kışın da tam tersi.

Kışın üst üste giyinmenin asıl faydası iki giysi arasında hava tabakası oluşmasıdır. Bilindiği gibi hava iyi bir izolatördür. Yani ısı iletkenliği iyi değildir. Bu şekilde güneşin ışığı tutulduğu gibi vücuttan da ısı kaybı olmaz. Yani kışın iki kat giyinildiğinde dıştakinin siyah, içteki giysinin ise beyaz renk olması gerçekten faydalıdır.