Meşe ağacına insanların ruhani bir değer vermesi çok eskilere dayanır. Ağacın yüksekliği ve sağlamlığı nedeni ile bazı güçlere sahip olduğuna inanılıyordu. Tahtaya vurma inancı dünyanın apayrı iki yerinde birbirinden bağımsız olarak gelişti. Önce milattan önce 2000’li yıllarda Kuzey Amerika yerlilerinde, sonra da Ege’de Helen uygarlığında.
Her iki kültür de meşe ağacına çok sık yıldırım düştüğünü gözlemlemişti. Amerika yerlileri meşenin, Tanrının yıldırımla yeryüzüne inip üzerinde oturduğu yer olduğuna, Helenler ise Yıldırım Tanrısı olduğuna inanmışlardı.
Kuzey Amerika yerlileri bu batıl inancı bir adım daha ileri götürdüler. Bu ağacın köküne vurarak, ileride başlarına gelebilecek tehlikelere ve şansızlıklara karşı Tanrı ile temasa geçtiklerine inanıyorlar ve ondan kendilerini korumasını istiyorlardı.
Ortaçağda ise Hıristiyan din adamları bu inancı kendi devirlerine taşıdılar. Onlara göre bu inanışın temelinde Hz. İsa’nın tahta bir çarmıhta öldürülmesi yatıyordu. Hatta Avrupa’nın her katedralinde orijinal tahta haçın küçük bir parçasının bulunduğuna inanılıyordu. Bu tahtaya vurmak ise “Tanrım dua ve isteklerimi gerçekleştir” anlamına geliyordu.
Bu arada diğer kültürlerde inanıştaki tahta aynı kaldı ama cinsi biraz değişti. Amerika yerlileri ve Helen medeniyetinin ağacı meşe iken, Mısırlılar incir ağacını, Almanlar dişbudağı tercih ettiler. Hollandalılar ise ağacın cinsine önem vermediler. Boyasız ve cilasız olması onlar için yeterliydi.
Amerikalıların tahtaya vurma inancının kökeni ne gariptir ki Amerikan yerlilerine dayanmıyor. Romalılar devrinde Avrupa’da iyice yaygınlaşan eski Helen inancının bir parçası olarak Amerikalılar tahtaya vuruyorlar.
Başımıza gelebilecek kötü şeyleri savuşturmak için tahtaya vurma inancı hala devam ediyor ama uygulama alanı çok daraldı. Her taraf plastik ve laminat dolu. Siz en iyisi yanınızda daima bir küçük tahta parçası bulundurun. Meşe ağacından olursa daha da iyi olur!
(i. F.) (nişesten fiilinden olup sıfat terkiplerinde bulunur). Oturan, oturmuş. Post-nişîn = Tekke postunda oturan şeyh. Taht-nişin = Tahta oturan hükümdar. Mesned-nişîn = ‘Yüksek bir makamda oturan. Sadr-nişîn = Başta oturan veya sadâret makamında bulunan. Kûşe-nişîn = Münzevî.
(i. Farsça’dan). 1. Levha hâlinde biçilmiş ağaç, döşeme ve kaplama vesaireye mahsus ince kereste. 2. Ağaç, kereste, odun. 3. Levha, safha: Resim tahtası, yazı tahtası, demir tahta, bakır tahta. 4. Kürk tulumunun yarısı: Bir tahta kürk. Ağaçtan, odundan, keresteden yapılmış: Tahta kaşık, tahta kılıç, tahta bina. Akça tahtası = Sarrafların para saymaya mahsus tezgâhı. Oturak tahtası = Kayıkta üstüne oturulan peyke gibi tahta. Irtifâ tahtası = Güneşe karşı konarak gölgesinin durumuyla ve mevsime göre bazı hesaplarla saati göstermeye mahsus Alet, Ar. basîta. Bir tahtada = Peşin ve bir defada: Parasını bir tahtada saydım, verdim. Tahtabiti, tahtakurusu = Kötü kokulu, kan emen bir böcek. Tahta papucu = Evin içinde giyilen terlik, pantufl. Tahtaperde = 1. Kapının dışında veya içinde kullanılan kumaş kaplamalı açılır kapanır çerçevelerden mürekkep perde. 2. Tahtadan iğreti ve geçici bölme: Koğuşu bir tahtaperde ile ikiye bölmek. 3. Bir arsa etrafına veya duvar üzerine çekilen tahta paravana. Cetvel tahtası = Doğru çizgiler çizmeye mahsus kenarı doğru tahta. Çürük tahtaya basmak Şüpheli ve tehlikeli işe girmek. Hesap tahtası = Para tezgâhı. Dama, satranç tahtası = Bu oyunları oynamaya mahsus satrançlı tahta. Sebze, fide tahtası = Bostanda sebze fidesi yetiştirmeye mahsus yastık. Mangal tahtası = Mangalın altına konulan sarı teneke kaplı tahta sini. Yazı tahta» = Öğrencilere tebeşirle yazı ve rakam yazdırılan siyah tahtadan levha.
(halk dilinde: TâHTABOŞ) (i.) (Fars. tahte = tahta, pûşîden = örtmek). Dam üzerinde döşemeli yer ki, başlıca çamaşır sermeye mahsustur: Çamaşırı tahtapûşta kurutmak.
(i. A.) (mü. tahtâniyye). 1. Alta yani aşağıya ait, aşağıda bulunan, zıddı: fevkaanî: Tahtânî bina, tahtânî kat. 2. Noktası alttan olan harf: Yâ-i tahtâniyye. 3. Zühre ve Utârit gezegenleri.
